Thiền – từ mang ý nghĩa một trạng thái tinh thần và thực hành, đã trở nên rất phổ biến trong xã hội châu Âu và châu Mỹ trong những thập kỷ gần đây. Cùng với chánh niệm, thiền định hay thiền định đã thay đổi và phát triển theo thời gian để phù hợp với sự hiểu biết và nhu cầu của con người hiện đại.
Thiền và nghĩa gốc
Từ “thiền” có nguồn gốc từ tiếng Latinh “meditari”, có nghĩa là thiền định. Thiền định có một truyền thống lâu đời trong nhiều dòng giáo phái, bao gồm cả Công giáo. Thánh Tôma Aquinô, Thánh Gioan Thánh Giá và Dòng Thánh Têrêsa Avila là những nhân vật có đóng góp quan trọng trong việc phát triển và truyền bá thiền định trong giáo phái Công giáo.
Trong tiếng Việt, chúng ta thường liên kết từ “thiền” với Phật giáo, ví dụ như thiền đường, thiền môn, v.v… Theo Từ điển Hán Việt của học giả Đào Duy Anh, “thiền” có nghĩa là “sự tĩnh lặng”. Vì Phật giáo bắt nguồn từ sự thanh tịnh, từ “thiền định” thường được liên kết với những từ liên quan đến tôn giáo.
Thiền định trong cuộc sống hiện đại
Trong những thập kỷ gần đây, thiền định đã trở nên phổ biến hơn và không còn mang tính tôn giáo hay thần bí như trước. Thiền định hiện đã trở thành một phương pháp sống và được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Dù bạn có theo một tôn giáo hay không, thiền định đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người.
Thiền định là sự tập trung vào những khoảnh khắc chánh niệm và tĩnh lặng bên trong, và tỉnh thức là nhận thức và quan sát mà không phán xét cảm giác hay suy nghĩ. Thông qua thể nhức của hơi thở chậm và sâu, chúng ta duy trì sự tập trung trong quá trình thiền định. Thở chánh niệm là một cách đơn giản và hiệu quả để hòa mình vào hiện tại và đạt được sự cân bằng giữa tâm và thân.
Thiền định – Hẹn hò với chính mình
Dành hai mươi hoặc ba mươi phút buổi sáng để tập thiền định trước khi bắt đầu ngày mới, đó là một buổi hẹn riêng với chính mình, một thời gian để nuôi dưỡng và khám phá bản thân. Thực hành thiền định hàng ngày cũng giúp chúng ta tiếp cận và khám phá tầm sâu của tiềm thức. Sự chánh niệm và thói quen im lặng cũng giúp chúng ta mang lại những hiểu biết này vào cuộc sống hàng ngày, từ đó dẫn đến một cuộc sống tích cực và ý nghĩa hơn.
Có những lúc trong thiền định, chẳng khác nào khi mặt trăng xuất hiện trên mặt hồ trong cảnh vật yên tĩnh. Trong sự tĩnh lặng đó, chúng ta tiếp xúc với sự mầu nhiệm, vẻ đẹp và sự tươi mát của cuộc sống.
Krishnamurti, nhà triết học, đã nói: “Đầu tiên, hãy ngồi yên lặng; đừng ép mình ngồi yên lặng, mà hãy ngồi yên lặng mà không cần bất kỳ sức ép nào… Rồi quan sát suy nghĩ của bạn. Để ý xem bạn đang nghĩ gì. Bạn thấy rằng bạn đang suy nghĩ. Đôi giày của bạn, những con chim bạn lắng nghe bên ngoài… Đừng cố thay đổi suy nghĩ của bạn… Bạn sẽ biết mọi suy nghĩ thầm kín, mọi động cơ ẩn giấu, mọi cảm xúc mà không cần nói nó đúng hay sai, tốt hay xấu. Khi bạn nhìn thấy, khi bạn suy nghĩ rất sâu, trái tim của bạn trở nên rất tinh tế và sống động. Không có phần nào của tâm trí đang ngủ. Tâm trí hoàn toàn tỉnh táo. Khi đó trái tim của bạn sẽ yên tĩnh. Toàn bộ con người bạn trở nên rất tĩnh lặng. Và rồi thông qua sự tĩnh lặng đó, sâu hơn, xa hơn. Toàn bộ quá trình đó là thiền định… Toàn bộ quá trình nhận biết những suy nghĩ và cảm xúc của bạn là thoát khỏi mọi suy nghĩ, mọi cảm giác. Bạn có thể nhìn cây cối, bạn có thể nhìn mọi người, bạn có thể nhìn bầu trời và các vì sao. Đó là vẻ đẹp của cuộc sống.” – Krishnamurti về giáo dục.
Thiền định không chỉ là một phương pháp để thư giãn tâm hồn, mà còn là cách để chúng ta khám phá sự sâu sắc và tĩnh lặng trong chính mình. Hãy dành ít thời gian hàng ngày để thiền định và tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống!
iedv là trang web của chúng tôi, nơi bạn có thể tìm hiểu thêm về các phương pháp thiền định và nhiều hơn nữa!